เรื่องย่อ

พุทธศักราช 2308 พระเจ้ากรุงอังวะ โปรดเกล้าฯ ให้ เนเมียวสีหบดี และมังมหานรธา ยกทัพมาตีกรุงศรีอยุธยาโดย เนเมียวสีหบดี ยกทัพมาทางเหนือ ส่วน มังมหานรธา ยกทัพมาทางด่านพระเจดีย์สามองค์ เมื่อถึงกรุงศรีอยุธยากองทัพทั้งสองจะเข้าตีพร้อมกัน เพลานั้น พระยาตาก นามเดิมว่า สิน ได้เป็นเจ้าเมืองตาก นำทหารคู่ใจอันประกอบด้วย ทองดี, สิงห์, ก้อน, ยอด, เมฆ, บุญเกิด และไพร่พลนำทัพออกตีต้านมิให้ทัพของ เนเมียวสีหบดี ผ่านไปยังกรุงศรีอยุธยาได้ แต่มิอาจต้านทัพอันมีกำลังไพร่พลมหาศาลได้ พระยาตาก จึงตัดสินใจผ่อนครัวลงมายังกรุงศรีอยุธยา เพื่อร่วมกับขุนทหารอื่นๆ รักษากรุงศรีอยุธยามิให้ตกเป็นเมืองขึ้นแก่ศัตรู เมื่อถึงกรุงศรีอยุธยา พระยาตาก กลับขัดแย้งกับ ออกญากลาโหม และขุนนางบางส่วนที่ยังเชื่อว่าน้ำเหนือจะทำให้ทัพอังวะพ่ายแพ้และยกทัพกลับไปเอง พระยาตาก นำขุนทหารคู่ใจออกปล้นค่าย เป็นที่คร้ามเกรงแก่ทัพอังวะเป็นอย่างยิ่ง เมื่อน้ำเหนือมาถึงทัพอังวะก็เร่งต่อเรือเพื่อนำทัพโจมตีกรุงศรีอยุธยา ทำหอรบ ใช้วัดเป็นค่ายทัพ ยิงปืนใหญ่จากค่ายต่างๆ เข้าใส่กรุงศรีอยุธยา ต่อมา พระยาตาก ได้รับคำสั่งให้นำทัพออกสู้รบกับกองทัพอังวะที่สมรภูมิวัดป่าแก้ว แต่มิอาจสู้ได้จึงนำทหารของตนไปตั้งค่ายที่วัดพิชัย กองทัพอังวะล้อมค่ายวัดพิชัว้อย่างแน่นหนา พระยาตาก ตรองแล้วเห็นว่ากรุงศรีอยุธยาคงตกเป็นของอังวะแน่ จึงนำทหารคู่ใจพร้อมไพร่พลจำนวน 500 นายตีฝ่าวงล้อมของทหารอังวะ หนีไปทางเมืองจันทบูรณ์เพื่อรวบรวมไพร่พลแล้วกลับมากอบกู้กรุงศรีอยุธยาอีกครั้ง ในครั้งนี้พระองค์ได้พบสหายเก่าคือ นายทองด้วง และบุญมา น้องชาย ทั้งสองได้เข้าร่วมรบเคียงบ่าเคียงไหล่กับพระองค์ ตลอดการเดินทางไปสู่จันทบูรณ์เจ้าเมืองต่างๆ พากันอ่อนน้อมและยอมเป็นพวก พระยาตาก สถาปนาตนเป็นกษัตริย์เพื่อเรียกขวัญและกำลังใจจากไพร่พลและราษฎรทั้งหลาย และเพื่อให้ทุกฝ่ายยอมรับให้พระองค์เป็นผู้นำ ครั้นถึงเมืองจันทบูรณ์จึงทราบว่า พระยาจันทบูรณ์ ยอมเข้าเป็นพวกกับอังวะแล้ว พระองค์จึงใช้กุศโลบายทุบหม้อข้าวหม้อแกง ปลุกระดมพลังขุนทหารให้พร้อมกันเข้าตีจันทบูรณ์ได้สำเร็จ แล้วใช้จันทบูรณ์เป็นที่บัญชาการศึกทรงเร่งต่อเรือเพื่อนำทัพเรือเข้าตีกรุงศรีอยุธยา พระเจ้าตาก ทรงนำทหารเข้าตีค่ายโพธิ์สามต้นของอังวะได้สำเร็จจับ สุกี้ พระนายกองนายค่ายสำเร็จโทษ หลังจากนั้นทรงเห็นว่ากรุงศรีอยุธยาเสียหายเกินกว่าจะบูรณะ จึงโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งราชธานีใหม่ที่ กรุงธนบุรี ขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์ ขับไล่อังวะออกพ้นแผ่นดิน แต่ยังมีคนไทยกลุ่มต่างๆ ที่ยังไม่ยอมรับพระราชอำนาจของพระองค์ รวมตัวกันเป็นชุมนุมต่างๆ 5 ชุมนุม พระองค์พร้อมขุนทหาร ทองด้วง และบุญมา ได้ร่วมกันต่อตีชุมนุมต่างๆ จนสำเร็จราบคาบ บ้านเมืองจึงกลับเข้าสู่ความสงบสุขอีกครั้ง ตากสินมหาราช เป็นละครที่เสนอให้เห็นถึงความรักชาติ และยอมสลีพเพื่อชาติ ชี้ให้เห็นถึงความสามัคคีเท่านั้นที่จะทำให้ชาติคงอยู่อย่างมีศักดิ์ศรี และเป็นละครเทิดพระเกียรติในพระวีรภาพแห่งความกล้าหาญของพระเจ้าตากสิน ผู้ได้รับสมัญญาว่าเป็น มหาราช ในกาลต่อมา